Współczesny świat kładzie ogromny nacisk na rozwój umysłu, a pojęcia takie jak mindfulness, czyli uważność, stały się popularnym tematem w dyskusjach o zdrowiu psychicznym. Jednak coraz więcej specjalistów zwraca uwagę na bodyfulness – koncepcję, która zakłada uważność nie tylko umysłu, ale również ciała. Jak wyjaśnia Michael Randolph w rozmowie z Agnieszką Jucewicz w książce „Psychoterapia dziś”, bodyfulness oznacza „bardziej zrelaksowany, medytacyjny, obecny sposób bycia w świecie – w kontakcie ze sobą i z tym, co nas otacza.” Czym jest bodyfulness, jak działa, i dlaczego może być tak istotne dla naszego dobrostanu?
Czym jest bodyfulness?
Bodyfulness, czyli „ważność ciała”, to praktyka, która skupia się na budowaniu głębokiej świadomości swojego ciała i odczuwania go w pełni. Jest to forma uważności, ale rozszerzona na poziom fizyczny – polega na wsłuchiwaniu się w sygnały, które wysyła ciało, odczuwaniu napięć, ruchu czy kontaktu z podłożem.
Randolph zauważa, że wiele osób żyje bez solidnego „uziemienia” – stania stabilnie na ziemi, dosłownie i w przenośni. Nieświadomość swojego ciała może prowadzić do uczucia oderwania, braku kontaktu z emocjami czy chronicznego napięcia. W bodyfulness chodzi o odnalezienie oparcia w sobie – zarówno fizycznego, jak i psychicznego – oraz o bardziej autentyczny sposób bycia w świecie.
Jak działa bodyfulness?
Praktyka bodyfulness opiera się na prostych, codziennych doświadczeniach, które pozwalają odzyskać kontakt z ciałem i emocjami. Kluczowe elementy to:
- Świadomość ruchu. Uważność na to, jak poruszają się biodra podczas spaceru, jak stopy dotykają ziemi czy jak ciało reaguje na rytm oddechu.
- Kontakt z ziemią. Ćwiczenia „uziemiania”, które pozwalają poczuć stabilność i oparcie pod stopami.
- Akceptacja ciała. Przywracanie pozytywnego spojrzenia na różne części ciała, także te, które w niektórych kulturach były uznawane za „grzeszne” lub niewłaściwe.
- Wyrażanie emocji. Zwracanie uwagi na to, jak ciało przechowuje emocje – czy lęk objawia się napięciem w barkach, a smutek uciskiem w klatce piersiowej – i praca nad ich uwalnianiem.
Dlaczego ciało „pamięta”?
Ciało zapisuje doświadczenia. Każde wydarzenie, zwłaszcza te o dużym ładunku emocjonalnym, wpływa nie tylko na umysł, ale również na ciało. Napięcia mięśniowe, przyspieszone tętno czy zmiana oddechu są odpowiedzią organizmu na przeżycia i mogą pozostawać w nim zapisane przez długi czas. Jak zauważa Randolph, ciało pamięta do pewnego stopnia – nie u wszystkich równie dobrze – ale brak uwagi wobec ciała może sprawić, że pewne napięcia pozostaną niewypowiedziane i niewyrażone.
Jak wiedzieć, czy mam dobry kontakt z ciałem?
Randolph wyjaśnia, że kontakt z ciałem można ocenić poprzez dostęp do własnych uczuć i ich wyrażania. Przejawia się to również w codziennych czynnościach, takich jak spacer, taniec czy odczuwanie własnych ruchów. W kulturach afrykańskich, gdzie świadomość ciała jest bardziej rozwinięta, ludzie mają pełniejszy dostęp do swojej ekspresji cielesnej. W Europie dystans wobec ciała wynikał często z przekonań kulturowych, które oddzielały ciało od ducha.
Jak praktykować bodyfulness?
Praktyka bodyfulness nie wymaga specjalnych warunków ani zaawansowanych technik. Możesz zacząć od prostych kroków:
- Zatrzymaj się i poczuj podłoże. Stań na boso, zamknij oczy i skup się na tym, jak twoje stopy dotykają ziemi. Poczuj stabilność i ciężar swojego ciała.
- Obserwuj swój oddech. Skup się na tym, jak powietrze wypełnia twoje płuca i jak ciało porusza się podczas wdechu i wydechu.
- Uważny spacer. Podczas spaceru spróbuj zwrócić uwagę na ruchy swoich bioder, rytm kroków i kontakt stóp z ziemią.
- Eksperymentuj z ruchem. Pozwól sobie na spontaniczny taniec lub delikatne kołysanie się w rytmie muzyki.
- Skanowanie ciała. Usiądź wygodnie, zamknij oczy i przeskanuj swoje ciało od stóp do głowy, zwracając uwagę na napięcia i miejsca, które wymagają uwagi.
Dlaczego bodyfulness jest ważne?
Bodyfulness pomaga nie tylko lepiej zrozumieć swoje ciało, ale również budować głębszy kontakt z emocjami i otoczeniem. Jak zauważa Randolph, w uważnym życiu chodzi o odnalezienie równowagi i stabilności, które pozwalają poczuć się bezpiecznie. Kontakt z ciałem to nie tylko narzędzie radzenia sobie ze stresem – to także sposób na pełniejsze, bardziej świadome życie.
Bodyfulness to praktyka, która przywraca ciało do równania zdrowia psychicznego i emocjonalnego. Opiera się na świadomym, uważnym byciu w kontakcie ze swoim ciałem, ruchem i emocjami. Wspiera rozwój wewnętrznego oparcia i zdolność radzenia sobie z wyzwaniami codzienności. Dzięki bodyfulness uczymy się nie tylko zauważać napięcia i blokady w ciele, ale także uwalniać je. To narzędzie, które może pomóc każdemu, kto chce lepiej poznać siebie i żyć bardziej świadomie.