Czasami budzisz się z uczuciem ciężaru w klatce piersiowej i trudno określić, czy to smutek, czy lęk. Depresja lękowa może działać jak mgła, która zasłania codzienność i utrudnia skupienie na tym, co ważne. Objawy pojawiają się zarówno w psychice, jak i w ciele – napięte mięśnie, spowolniony oddech i poczucie przytłoczenia. Choć może wydawać się, że to chwilowy stan, często jest efektem utrwalonych wzorców emocjonalnych z przeszłości.
Jak depresja lękowa objawia się w codziennym życiu
Wyobraź sobie matkę dwójki dzieci, która po pracy siada na kanapie i nagle zaczyna płakać, choć w ciągu dnia wszystko wydawało się w porządku. W środku czuje napięcie i niepokój. Mówi sobie – to tylko zmęczenie, muszę ogarnąć obiad i dzieci. Jej smutek domaga się uwagi, ale lęk i poczucie winy go blokują. Jak zauważa Hilary Jacobs Hendel w książce “Niekoniecznie depresja”: „Kiedy mózg wyczuwa emocje podstawowe, o których na podstawie wcześniejszych doświadczeń wie, że nie są mile widziane, rozbudzają się emocje hamujące”.
Podobnie młody mężczyzna, który w pracy jest perfekcyjny, wieczorem odczuwa gniew lub frustrację i natychmiast je tłumi, bo „nie wypada” się złościć. Energia emocjonalna pozostaje wstrzymana, a ciało sygnalizuje stres bólem mięśni, przyspieszonym biciem serca i trudnościami w oddychaniu. Hendel opisuje to w trafny sposób: „Rezultat przypomina jednoczesne naciśnięcie pedałów gazu i hamulca w samochodzie”.
Skąd się bierze depresja lękowa
Mechanizm powstawania depresji lękowej zaczyna się często w dzieciństwie. Dziecko, które nauczyło się, że nie wolno okazywać złości, smutku czy strachu, tłumi te emocje. W dorosłym życiu te wzorce utrwalają się. Emocje podstawowe są blokowane przez emocje hamujące – lęk, poczucie winy i wstyd. Hendel zauważa: „Emocje podstawowe domagają się ekspresji, a emocje hamujące wstrzymują je”.
Tłumienie emocji prowadzi do chronicznego stresu. Z czasem pojawiają się problemy ze snem, spadek energii, trudności w koncentracji i przewlekły smutek. Depresja lękowa może być wzmacniana przez trudne doświadczenia dorosłego życia – konflikty w pracy, problemy w relacjach czy traumatyczne zdarzenia. Dlatego mechanizm jest wielowymiarowy i łączy czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne.
Leczenie depresji lękowej
Skuteczne leczenie wymaga podejścia wielowymiarowego. Psychoterapia pozwala rozpoznać wzorce hamowania emocji i daje narzędzia do ich bezpiecznej ekspresji. Farmakoterapia może wspierać równowagę neuroprzekaźników i ułatwić rozpoczęcie zmiany nawyków emocjonalnych. Wsparcie bliskich i praca z ciałem – oddech, relaksacja, delikatna aktywność fizyczna – pozwalają uwolnić nagromadzoną energię emocjonalną.
Hendel wskazuje również, że „Zablokowanie energii emocjonalnej wywołuje stres – czasami traumatyczny – w naszych ciałach”. Dlatego codzienna praca nad sobą, nawet drobnymi krokami, ma ogromne znaczenie. Nazywanie emocji, pozwalanie sobie na krótkie przeżycie smutku lub gniewu, wprowadzanie ćwiczeń oddechowych przed snem, to proste sposoby, które wspierają leczenie depresji lękowej i przywracają przepływ energii emocji.
W codziennym życiu i w terapii
Depresja lękowa daje poczucie utknięcia, ale zmiana jest możliwa. Kiedy rozpoznajemy wzorce hamowania emocji i pozwalamy sobie je przeżywać, napięcie zaczyna się rozluźniać. Jeśli szukasz praktycznych porad, które pomogą ci radzić sobie z przewlekłym stresem i lękiem na co dzień, warto zapoznać się z wpisem „Depresja lękowa – Droga do zrozumienia” w którym znajdziesz techniki łatwe do wplecenia w codzienną rutynę.
Depresja lękowa nie znika od razu. Każdy krok w kierunku rozpoznania i przeżywania emocji jest krokiem ku wolności od napięcia, poczucia bezradności i ciągłego hamowania własnych uczuć. To proces wymagający cierpliwości i wsparcia, ale możliwy do osiągnięcia, jeśli tylko pozwolimy sobie zauważyć, co czujemy i zaczniemy działać świadomie. Warto pamiętać, że skorzystanie ze wsparcia specjalisty może znacząco przyspieszyć ten proces i zapewnić bezpieczne wsparcie w trudnych chwilach.